จะดีกว่ามั้ย เป็นเบาหวานแล้วแต่ไตยังแข็งแรง

จะดีกว่ามั้ย เป็นเบาหวานแล้วแต่ไตยังแข็งแรง

[โรคเบาหวานลงไต]

เบาหวานทำให้เกิดโรคไต จริงหรือไม่ ?

• • การมีระดับน้ำตาลในเลือดที่สูงในผู้ป่วยเบาหวาน ส่งผลเสียต่อผนังหลอดเลือดโดยเฉพาะผนังหลอดเลือดฝอยที่ไต ทำให้เสียการทำงานของไต ทำให้พบโปรตีนรั่วในปัสสาวะ  นอกจากนี้ผู้ป่วยเบาหวานมีภูมิคุ้มกันที่ต่ำ ติดเชื้อได้ง่าย โดยเฉพาะติดเชื้อในทางเดินปัสสาวะ การติดเชื้อบ่อยครั้ง ส่งผลต่อเนื้อไต และทำให้เกิดโรคเบาหวานลงไตได้
  • โรคเบาหวานลงไต มีอาการอย่างไร ภาวะแทรกซ้อนที่เกิดขึ้นตามมามีอะไรบ้าง

อาการระยะเริ่มต้น : ปัสสาวบ่อย ปัสสาวะเป็นฟอง

อาการระยะท้าย : อาการของไตวายเรื้อรังระยะสุดท้าย ได้แก่ อ่อนเพลีย ซีด บวม เหนื่อย สมดุลเกลือแร่และความเป็นกรดด่างในร่างกายผิดปกติ

• ความสำคัญ: หากมีปัญหาเบาหวานลงไตแล้ว มีโอกาสเกิดไตวายเรื้อรังระยะสุดท้าย ซึ่งนำไปสู่การบำบัดทดแทนไตเพิ่มขึ้น และยังเพิ่มความเสี่ยงต่อการเกิดโรคหัวใจและหลอดเลือดที่สูงขึ้น เมื่อเทียบกับผู้ป่วยเบาหวานที่ควบคุมได้ดี
• ปัจจัยเสี่ยงที่อาจทำให้เกิดโรคเบาหวานลงไต
• ระดับน้ำตาลที่สูงมาก ควบคุมไม่ดี
• เบาหวานที่มีภาวะแทรกซ้อนโรคทางหลอดเลือดขนาดเล็ก เช่น เบาหวานขึ้นจอประสาทตา
• ระดับความดันโลหิตสูง ควบคุมไม่ดี ต่อเนื่องเป็นระยะเวลานาน
• ระดับไขมันในเลือดสูง
• การสูบบุหรี่
• ภาวะอ้วน
• มีประวัติไตวายเรื้อรังใน ญาติสายตรงในครอบครัว
• ท่านใดที่เป็นเบาหวานแล้วมีปัจจัยเสี่ยงดังกล่าว มีโอกาสทำให้เกิดโรคเบาหวานลงไตได้มากขึ้น นอกจากนี้โรคเบาหวานลงไตมีการดำเนินโรคที่แย่ลงอย่างรวดเร็ว หากมีปัจจัยกระตุ้น ดังต่อไปนี้ เช่น การติดเชื้อในร่างกาย โดยเฉพาะการติดเชื้อทางปัสสาวะ การอุดตันของทางเดินปัสสาวะ ท่อไตบวม รวมถึงนิ่วในไต  และการใช้ยาที่เป็นพิษต่อไต
• วิธีการคัดกรองหาโรคเบาหวานลงไต
• ตรวจเลือด : ตรวจอัตราการกรองไต (eGFR), ค่าการทำงานของไตและของเสีย (BUN/Creatinine)
• ตรวจปัสสาวะ : ตรวจปัสสาวะทั่วไป (urinalysis) ตรวจหาโปรตีนไข่ขาวในปัสสาวะ (urine microalbumin)
  • *** หากเป็นเบาหวานแล้ว การตรวจติดตามคัดกรองโรคเบาหวานลงไตมีความจำเป็นอย่างมากถึงแม้จะไม่มีอาการผิดปกติ การมีอาการผิดปกติแปลว่าไตได้รับผลกระทบจากเบาหวานมาช่วงเวลาหนึ่งแล้ว *
    • วิธีการรักษาและป้องกันโรคเบาหวานลงไต :ใช้หลัก* 7 คุม 2 งด*
    • 1 คุม ระดับน้ำตาลในเลือด HbA1C <6.5-7 # คุมอาหารรสหวาน รับประทานหรือฉีดยาลดระดับน้ำตาลในเลือดอย่างสม่ำเสมอ รวมถึงการไปพบแพทย์ตามนัด
    • 2 คุม ความดันโลหิต <130/80 mmHg และควรใช้ยาลดความดันโลหิตกลุ่มที่สามารถชะลอความเสื่อมของไตได้ เช่น ACEi, ARB
    • 3 คุม ระดับไขมัน LDL -C <100 mg/dL
    • 4 คุม อาหารเค็ม ลดอาการบวมน้ำ
    • 5 คุม อาหารโปรตีนสูง # ผลการศึกษาพบว่า การรับประทานอาหารโปรตีนต่ำ ที่เป็นโปรตีนคุณภาพดี ตามคำแนะนำของแพทย์ สามารถชะลอการเสื่อมของการทำงานของไตได้
    • 6 คุม น้ำหนักตัว
    • 7 คุม การออกกำลังกาย # ควรออกกำลังกายเป็นประจำ อย่างน้อย 150 นาที ต่อสัปดาห์
    • 1 งด การสูบบุหรี่ # การงดสูบบุหรี่ทำให้ลดการรั่วของโปรตีนไข่ขาวในปัสสาวะ และสามารถชะลอการเสื่อมของไตได้
    • 2 งด ยาที่มีผลเสียต่อไต เช่น ยาแก้ปวดชนิด NsAIDs , ยาสมุนไพร , ยาลูกกลอน

ขอบคุณข้อมูลจาก : พญ. เนสินี เก้าเอี้ยน