ปัญหาชวนปวดใจของคุณผู้หญิง สาเหตุภาวะมีบุตรยาก

ปัญหาชวนปวดใจของคุณผู้หญิง สาเหตุภาวะมีบุตรยาก

ปัญหาการตกไข่ (Ovulation Factor)
- เมื่อผู้หญิงอายุมากขึ้นจำนวนและคุณภาพของไข่ในรังไข่จะลดลง ซึ่งตรวจประเมินความสามารถในการทำงานของรังไข่ได้หลายวิธี เช่น เจาะเลือดดูระดับฮอร์โมน AMH (Antimullerian Hormone) เป็นต้น ผู้หญิงที่ปริมาณไข่ลดลง ฮอร์โมน AMH จะต่ำ
- นอกจากนี้สามารถประเมินการตกไข่ได้จากการตรวจอัลตราซาวนด์อุ้งเชิงกราน ถ้าพบฟองไข่ขนาดใหญ่ในรังไข่ แพทย์สามารถคาดคะเนวันตกไข่ได้ สำหรับผู้หญิงที่ตรวจพบว่ามีปัญหาเรื่องการตกไข่ แพทย์อาจตรวจหาสาเหตุเพิ่มเติม โดยเจาะเลือดดูค่าฮอร์โมนไทรอยด์และโพรแลกติน (Prolactin) และพิจารณาให้ยากระตุ้นไข่ ซึ่งมีทั้งยาเม็ดและยาฉีด
ปัญหาท่อนำไข่ (Tubal Factor)
- ในกระบวนการตั้งครรภ์ตามธรรมชาติ ท่อนำไข่เป็นอวัยวะที่มีความสำคัญมาก เนื่องจากเป็นที่ที่ไข่และอสุจิจะพบกันและเกิดการปฏิสนธิ การตรวจสอบว่าท่อนำไข่มีการตีบตันหรือไม่ ทำได้โดยการตรวจเอกซเรย์ฉีดสีดูท่อนำไข่ (Hysterosalpingogram – HSG) จากผลการตรวจ HSG ผู้หญิงที่สงสัยว่ามีท่อนำไข่ตีบตันในบางรูปแบบ แพทย์อาจพิจารณาทำการผ่าตัดผ่านกล้องดูในอุ้งเชิงกราน (Laparoscopy) เพื่อประเมินสภาวะของท่อนำไข่และในบางกรณีอาจทำการผ่าตัดแก้ไขท่อนำไข่ที่ตีบตันได้
ปัญหาที่มดลูกและปากมดลูก (Uterine / Cervical Factor)
- สาเหตุของภาวะมีบุตรยากที่เกิดจากมดลูก ได้แก่ มดลูกมีความผิดปกติแต่กำเนิดบางชนิด เนื้องอกในโพรงมดลูก (Submucous Myoma) ติ่งเนื้อในโพรงมดลูก (Endometrial Polyp) พังผืดในโพรงมดลูก (Intrauterine Adhesion) ซึ่งอาจรบกวนการฝังตัวของตัวอ่อน และยังเพิ่มความเสี่ยงของการแท้งบุตร การวินิจฉัยภาวะเหล่านี้จำเป็นต้องได้รับการตรวจเพิ่มเติม ได้แก่ อัลตราซาวนด์อุ้งเชิงกราน (Pelvic Ultrasound) หรือตรวจคลื่นแม่เหล็กไฟฟ้า (MRI Pelvis)
ปัญหาเยื่อบุภายในช่องท้อง (Peritoneal Factor)
- เยื่อบุช่องท้อง (Peritoneum) เป็นเนื้อเยื่อที่ปกคลุมอวัยวะภายในช่องท้องและอุ้งเชิงกราน รวมถึงมดลูก ท่อนำไข่ และรังไข่ การอักเสบของเยื่อบุช่องท้องหรือเยื่อบุโพรงมดลูกเจริญผิดที่ (Endometriosis) บริเวณเยื่อบุช่องท้องที่ปกคลุมมดลูก ท่อนำไข่ หรือรังไข่ จะทำให้เกิดแผลเป็น (Scar) พังผืด (Adhesion) และอาจทำให้มีภาวะมีบุตรยาก พบได้ประมาณ 35% ของผู้หญิงที่มีบุตรยากโดยที่ตรวจไม่พบสาเหตุอื่น ซึ่งมักจะมาพบแพทย์ด้วยอาการปวดประจำเดือนมาก ปวดท้องน้อยเรื้อรัง หรือมีอาการเจ็บลึก ๆ ในช่องคลอดและท้องน้อยเวลามีเพศสัมพันธ์ การวินิจฉัยภาวะนี้ทำได้โดยผ่าตัดผ่านกล้องดูในอุ้งเชิงกราน (Diagnostic Laparoscopy)

สนใจแพ็กเกจศูนย์การแพทย์เพื่อการมีบุตร คลิก

ขอขอบคุณเนื้อหาจาก :

พญ. วีณา ครุฑสวัสดิ์ ผู้เชี่ยวชาญด้านการรักษาภาวะผู้มีบุตรยาก

วันที่เผยแพร่: 3 ส.ค. 2025